Terminy na dochodzenie roszczeń z tytułu wad pojazdu

4
119382

Wśród kupujących rozpowszechnione jest przekonanie o obowiązywaniu 1-miesięcznego terminu na zawiadomienie o wadzie pojazdu. Informacja ta rozpowszechniana jest również przez sprzedawców, którzy często arbitralnie twierdzą, że ich odpowiedzialność wchodzi w grę np. w przypadku zawiadomienia ich o wadzie w terminie 14 dni od zakupu.

Rękojmia

Po nowelizacji przepisów, która weszła w życie 25.12.2014 r. i ma zastosowanie do umów zawartych od tej daty, co do zasady, nie ma terminu na zawiadomienie o wadzie pojazdu. W starym stanie prawnym obowiązywał 1-miesięczny termin na zawiadomienie o wadzie od daty jej wykrycia dla nie-konsumenta i 2-miesięczny termin dla konsumenta. Ponadto dotyczyło to tylko i wyłącznie faktu zawiadomienia o wadzie, a nie sformułowania roszczenia (żądanie obniżenia ceny lub odstąpienie od umowy), które mogło nastąpić później.

Wyłącznie przedsiębiorca kupujący samochód od innego przedsiębiorcy zobowiązany jest zawiadomić sprzedawcę o wadzie niezwłocznie po jej stwierdzeniu, zgodnie z art. 563 § 1 k.c.

Kluczowe jest natomiast rozróżnienie pomiędzy dwoma terminami określonymi w art. 568 k.c.: 1) terminem na stwierdzenie wady i 2) terminem na złożenie stosownego oświadczenia (w przypadku odstąpienia od umowy lub obniżenia ceny) lub złożenie stosownego oświadczenia i w ślad za tym wystąpienie do sądu (w przypadku żądania naprawy lub wymiany pojazdu).

Kodeks cywilny
Art. 568. § 1. Sprzedawca odpowiada z tytułu rękojmi, jeżeli wada fizyczna zostanie stwierdzona przed upływem dwóch lat, a gdy chodzi o wady nieruchomości – przed upływem pięciu lat od dnia wydania rzeczy kupującemu. Jeżeli kupującym jest konsument a przedmiotem sprzedaży jest używana rzecz ruchoma, odpowiedzialność sprzedawcy może zostać ograniczona, nie mniej niż do roku od dnia wydania rzeczy kupującemu.

§ 2. Roszczenie o usunięcie wady lub wymianę rzeczy sprzedanej na wolną od wad przedawnia się z upływem roku, licząc od dnia stwierdzenia wady. Jeżeli kupującym jest konsument, bieg terminu przedawnienia nie może zakończyć się przed upływem terminu określonego w § 1.

§ 3. W terminach określonych w § 2 kupujący może złożyć oświadczenie o odstąpieniu od umowy albo obniżeniu ceny z powodu wady rzeczy sprzedanej. Jeżeli kupujący żądał wymiany rzeczy na wolną od wad lub usunięcia wady, bieg terminu do złożenia oświadczenia o odstąpieniu od umowy albo obniżeniu ceny rozpoczyna się z chwilą bezskutecznego upływu terminu do wymiany rzeczy lub usunięcia wady.

§ 4. W razie dochodzenia przed sądem albo sądem polubownym jednego z uprawnień z tytułu rękojmi termin do wykonania innych uprawnień, przysługujących kupującemu z tego tytułu, ulega zawieszeniu do czasu prawomocnego zakończenia postępowania.

§ 5. Przepis § 4 stosuje się odpowiednio do postępowania mediacyjnego, przy czym termin do wykonania innych uprawnień z tytułu rękojmi, przysługujących kupującemu, zaczyna biec od dnia odmowy przez sąd zatwierdzenia ugody zawartej przed mediatorem lub bezskutecznego zakończenia mediacji.

§ 6. Upływ terminu do stwierdzenia wady nie wyłącza wykonania uprawnień z tytułu rękojmi, jeżeli sprzedawca wadę podstępnie zataił.

Samo stwierdzenie wady ma nastąpić w terminie 2 lat od daty wydania rzeczy kupującemu. W praktyce data wydania rzeczy będzie zazwyczaj datą zawarcia umowy sprzedaży.

Od momentu stwierdzenia wady mamy 1 rok na: a) złożenie oświadczenia o odstąpieniu lub o obniżeniu ceny pojazdu (wg. złożonego oświadczenia o obniżeniu ceny samochodu) lub b) złożenie oświadczenia i w ślad za tym wystąpienie do sądu z żądaniem naprawy lub żądaniem wymiany pojazdu.

W przypadku „a)” wystarczające będzie, jeśli w terminie 1 roku od stwierdzenia wady nasze oświadczenie dojdzie do drugiej strony lub druga strona będzie miała możliwość zapoznania się z nim (art. 61 k.c.). Jest to termin na realizację uprawnienia do złożenia jednego z ww. oświadczeń. Dopiero w efekcie złożenia takiego oświadczenia powstaje roszczenie o zwrot ceny pojazdu (przy odstąpieniu) lub o zapłatę kwoty tytułem obniżenia ceny. Roszczenia te przedawniają się odrębnie, nie zaś we wskazanym w art. 568 § 3 k.c. terminie 1 roku.

Inaczej wygląda sprawa w przypadku „b)” z żądaniem naprawy lub żądaniem wymiany pojazdu. Art. 568 § 2 k.c. wyraźnie mówi o roszczeniu o usunięcie wady lub o wymianę rzeczy. Tym samym, jeśli realizujemy takie roszczenie, niewystarczające będzie złożenie oświadczenia o tym roszczeniu w terminie 1 roku. W tym terminie będziemy musieli również wystąpić z pozwem lub z zawezwaniem do próby ugodowej do sądu.

Konsument

Ponadto odrębną regulację przewidziano dla konsumenta, gdzie po stwierdzeniu wady konsument również ma 1 rok na a) złożenie oświadczenia o odstąpieniu lub o obniżeniu ceny pojazdu lub b) złożenie oświadczenia i w ślad za tym wystąpienie do sądu z żądaniem naprawy lub żądaniem wymiany pojazdu. Różnica polega jednak na tym, że termin 1 roku nie może skończyć się wcześniej niż termin 2 lat na stwierdzenie wady.

Przykłady

Opisana regulacja jest skomplikowana, w związku z czym jej zrozumienie mogą ułatwić poniższe przykłady.

Przykład 1:
Kupujący o dowolnym statusie
02.02.2016 r. – wydanie rzeczy
02.02.2018 r. – najpóźniejszy możliwy termin stwierdzenia wady
02.02.2019 r. – najpóźniejszy termin dojścia do sprzedawcy jednego z oświadczeń (i ewentualnego wystąpienia do sądu w przypadku żądania naprawy lub żądania wymiany)

Przykład 2:
Kupujący nie-konsument
02.02.2016 r. – wydanie rzeczy
03.02.2016 r. – stwierdzenie wady
03.02.2017 r. – najpóźniejszy termin dojścia do sprzedawcy jednego z oświadczeń (i ewentualnego wystąpienia do sądu w przypadku żądania naprawy lub żądania wymiany)

Przykład 3:
Kupujący konsument
02.02.2016 r. – wydanie rzeczy
03.02.2016 r. – stwierdzenie wady
02.02.2018 r. – najpóźniejszy termin dojścia do sprzedawcy jednego z oświadczeń (i ewentualnego wystąpienia do sądu w przypadku żądania naprawy lub żądania wymiany)

Podstępne zatajenie wady

Sytuację podstępnego zatajenia wady opisuje art. 568 § 6 k.c. W takim przypadku nie obowiązuje nas 2-letni termin na stwierdzenie wady od momentu wydania rzeczy. Nadal jednak obowiązuje nas wtedy termin 1 roku na realizację naszych uprawnień tj. złożenie niezbędnych oświadczeń i ewentualne wystąpienie do sądu w przypadku żądania naprawy lub żądania wymiany rzeczy.

Inne podstawy dochodzenia roszczeń

Nawet jeśli uchybiliśmy terminom do dochodzenia roszczeń z tytułu rękojmi, możliwa jest próba skonstruowania odpowiedzialności sprzedawcy w oparciu o inne przepisy. Przykładem może być art. 471 k.c. mówiący o odszkodowaniu za nienależyte wykonanie zobowiązania przez drugą stronę umowy. W takim przypadku nie obowiązuje termin na zawiadomienie o wadzie, co może być istotną pomocą dla przedsiębiorców, którzy uchybili terminowi na niezwłoczne zawiadomienie o wadzie pojazdu.

Nieistniejące terminy

Kupujący często pozostają w błędnym przekonaniu, że dysponują uprawnieniem do zwrócenia pojazdu bez podania przyczyny w terminie 14 dni od daty zawarcia umowy. Przepisy nie przewidują takiego terminu. Mylne opinie w tym zakresie wynikają z istnienia takiego terminu w obrocie konsumenckim przy zakupach przez Internet. Nie jest jednak transakcją zawartą na odległość sytuacja, w której kupujący zapoznał się z ogłoszeniem przez Internet, a następnie przyjechał do sprzedawcy oglądnąć pojazd w miejscu prowadzenia działalności przez przedsiębiorcę. Tym samym podstawą roszczeń muszą być zawsze istniejące wady pojazdu, o których kupujący w momencie zawierania umowy nie wiedział.

Pomoc prawna

Jeśli jesteś zainteresowany naszą pomocą lub bezpłatną poradą opisz Twoją sprawę korzystając z tego formularza. W odpowiedzi otrzymasz bezpłatną analizę sprawy oraz propozycję pomocy z naszej strony wraz z wyceną.

Jesteś sprzedawcą? Masz prawa, podobnie jak kupujący

Każdy kupujący prędzej, czy później będzie również sprzedawcą samochodu. Jeśli sprzedałeś samochód, również możesz skorzystać z naszej pomocy, ponieważ niejednokrotnie roszczenia kupujących okazują się niezasadne. Jest tak np. wtedy, gdy sprzedawca nie składał żadnych zapewnień o stanie pojazdu, a samochód ma typowo eksploatacyjne wady (np. zużyte sprzęgło). Jeśli sprzedałeś samochód i chcesz ustalić, czy istnieją podstawy Twojej odpowiedzialności, skontaktuj się z nami.

4 KOMENTARZE

  1. Witam kupiłam auto z komisu 14.05.2023 i teraz po miesiącu okazało się że turbo w samochodzie jest do wymiany bo coś złego dzieje się w silniku auto jest w naprawie czy mogę żądać od komisu zwrotu za naprawę bo przy rozmowie z mechanikiem stwierdził że usterka jest od dłuższego czasu

    • Jeśli wada istniała od dłuższego czasu, a nie jest ona efektem normalnego, zwykłego zużycia pojazdu, to z dużym prawdopodobieństwem dochodzenie roszczeń będzie możliwe. Proszę o wypełnienie tego formularza https://autoprawo.pl/formularz. Na jego podstawie przygotujemy bezpłatną analizę sprawy z ofertą pomocy z naszej strony.

  2. Witam kupiłem auto od handlarza który ma firmę auto kupiłem 2 tyg temu ale dopiero teraz coś mnie tchnęło żeby sprawdzić Vin okazuje się że jest 55 tyś różnicy co mogę teraz zrobić?

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj