Niejednokrotnie zdarza się, że trafiają do nas klienci, którzy kupili samochód z ważnym badaniem technicznym, którego samochód nie powinien przejść. W niektórych przypadkach badanie przeprowadzone jest tuż przed zakupem, a samochód mimo to posiada wady. W takich sytuacjach rodzi się pytanie – dlaczego ktoś dopuścił do ruchu pojazd wadliwy? Czy wady nie istniały w momencie przeglądu, nie były objęte jego zakresem, czy może mamy do czynienia z diagnostą, który podbił przegląd „na lewo”?
Jakie są tego konsekwencje? Czy utrudnia to, czy ułatwia dochodzenie roszczeń? A co jeśli dochodzimy roszczeń, a zbliża się dla nas termin przeglądu? Czy należy go wykonać?
Zakres okresowego badania technicznego pojazdu
Nie zawsze wadliwość pojazdu oznacza, że badanie techniczne było przeprowadzone nierzetelnie. Zakres okresowego badania technicznego reguluje § 2 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej w sprawie zakresu i sposobu przeprowadzania badań technicznych pojazdów oraz wzorów dokumentów stosowanych przy tych badaniach (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 776, dalej: Rozporządzenie).
§ 2 ust. 1. Zakres okresowego badania technicznego pojazdu obejmuje:
1) identyfikację pojazdu, w tym:
a) sprawdzenie cech identyfikacyjnych oraz ustalenie i porównanie zgodności faktycznych danych pojazdu z danymi w:
– dowodzie rejestracyjnym, (…),
– karcie pojazdu (…), (…)b) sprawdzenie prawidłowości oznaczeń i stanu tablic rejestracyjnych pojazdu; (…),
c) sprawdzenie zgodności z danymi zgromadzonymi w centralnej ewidencji pojazdów (…);
2) sprawdzenie dodatkowego wyposażenia pojazdu;
3) sprawdzenie i ocenę prawidłowości działania poszczególnych zespołów i układów pojazdu, w szczególności pod względem bezpieczeństwa jazdy i ochrony środowiska, w tym sprawdzenie i ocenę:
a) stanu technicznego ogumienia, w tym prawidłowości doboru obciążenia, prędkości i przeznaczenia właściwego dla danego typu pojazdu,
b) prawidłowości działania, ustawienia i własności świetlnych świateł zewnętrznych, w tym prawidłowości działania urządzeń sygnalizacyjnych,
c) stanu technicznego, skuteczności i równomierności działania hamulców,
d) prawidłowości działania układu kierowniczego, stanu technicznego jego połączeń oraz wielkości ruchu jałowego koła kierownicy, w tym prawidłowości ustawienia i zamocowania kół jezdnych,
e) stanu technicznego zawieszenia,
f) instalacji elektrycznej,
g) stanu technicznego nadwozia, podwozia i ich osprzętu oraz przedmiotów wyposażenia,
h) stanu technicznego układu wydechowego – w uzasadnionych przypadkach pomiaru poziomu hałasu zewnętrznego podczas postoju oraz ocenę stanu technicznego sygnału dźwiękowego,
i) emisji zanieczyszczeń gazowych lub zadymienia spalin, jeżeli pojazd jest napędzany silnikiem o spalaniu wewnętrznym (…).
Sposób oględzin w trakcie badania technicznego
Szczegółowy przedmiot i zakres badania, czynności kontrolne i metody badania określa załącznik nr 1 do Rozporządzenia. Nasze zainteresowanie powinny zwrócić również „uwagi” zawarte na samym końcu załącznika, w których wskazano, po pierwsze, że oględziny przeprowadza się bez demontażu zespołów i części pojazdu. Po drugie zaś, wykaz czynności oraz metody i kryteria oceny stanu technicznego pojazdów nie wyczerpują wszystkich możliwych przypadków niesprawności.
Znaczny wyciek oleju z układu smarowania silnika. Podstawa do tego, żeby pojazd nie przeszedł badania technicznego. Właściciel pojazdu stwierdził ubytek oleju w ilości 3 litrów na 800 km.
Okresowe badanie techniczne ma na celu weryfikację stanu technicznego pojazdu przede wszystkim pod kątem bezpieczeństwa jego użytkowania zarówno dla kierowcy, pasażerów, jak i innych uczestników ruchu drogowego, nie zaś szczegółowe sprawdzenie każdego elementu pojazdu, który mógłby się zepsuć. Stąd nie sposób winić diagnostów, gdy np. okaże się, że silnik zużywa zbyt dużą ilość oleju. Diagności mają ograniczone możliwości przy przeprowadzaniu badań. Pomimo ich specjalistycznej wiedzy, nierzadko, samo badanie organoleptyczne może okazać się niewystarczające dla wykrycia wszelkich niesprawności, co zresztą zastrzegł sam ustawodawca.
BEZPIECZNE WZORY UMÓW I PORADNIKI
Jeśli kupujesz nowy lub używany samochód, pamiętaj o zabezpieczeniu się przy pomocy przygotowanego przez nas wzoru umowy. Warto też zapoznać się z naszym poradnikiem omawiającym najczęstsze problemy kupujących przy zawieraniu umowy sprzedaży.
Czy powypadkowość dyskwalifikuje pojazd z ruchu?
Kupujący poszukający samochodów bezwypadkowych powinni mieć na uwadze, że pierwotna powypadkowość pojazdu, co do zasady, nie dyskwalifikuje go z ruchu drogowego. Pojazd powypadkowy z powodzeniem może przejść okresowe badanie techniczne, co jednak nie oznacza, że nie dokonano w nim szeregu napraw, których skutki mogą wyjść na jaw dopiero po czasie.
Przykładem może być pojazd powypadkowy ze spawaną skrzynią biegów. Jej umiejscowienie zazwyczaj uniemożliwia weryfikację faktu i jakości naprawy bez demontażu poszczególnych elementów pojazdu.
Co z używanymi poduszkami powietrznymi?
W kontekście pojazdów powypadkowych poruszyć należy kwestię używanych poduszek powietrznych i napinaczy pasów bezpieczeństwa. Śledząc fora internetowe, zwłaszcza facebookowe grupy fanów motoryzacji, niejednokrotnie napotyka się pytanie, czy w samochodzie można zamontować używane poduszki powietrzne.
Zatrważające jest, że najczęściej pod takim pytaniem pojawia się kilkanaście informacji, że oczywiście można, brak przeszkód itp. Rozwiewając wszelkie wątpliwości – NIE MOŻNA. Wynika to wprost z Rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie wykazu przedmiotów wyposażenia i części wymontowanych z pojazdów, których ponowne użycie zagraża bezpieczeństwu ruchu drogowego lub negatywnie wpływa na środowisko (Dz.U. 2005 Nr 201, poz. 1666), które zostało wydane na podstawie delegacji zawartej w ustawie Prawo o ruchu drogowym (art. 66 ust. 9).
W załączniku do ww. rozporządzenia zawarto wykaz przedmiotów wyposażenia i części wymontowanych z pojazdów, których ponowne użycie zagraża bezpieczeństwu ruchu drogowego lub negatywnie wpływa na środowisko. Zostały one wskazane w tabeli poniżej.
Przedmioty wyposażenia i części:
1. Poduszki powietrzne z aktywatorami pirotechnicznymi, jednostkami kontroli elektronicznej i czujnikami
2. Klocki, szczęki hamulcowe
3. Przewody i uszczelnianie układu hamulcowego
4. Tłumiki układu wydechowego
5. Przeguby układu kierowniczego i zawieszenia
6. Fotele zintegrowane z pasami bezpieczeństwa lub poduszkami powietrznymi
7. Układ blokady kierownicy
8. Immobilisery wraz z transponderami sterowania elektrycznego
9. Urządzenia przeciwwłamaniowe i alarmowe
10. Elementy elektryczne i elektroniczne układów bezpieczeństwa jazdy (w szczególności: ABS, ASR)
11. Przewody paliwowe
12. Filtry jednorazowe i wkłady filtra
13. Zawory recyrkulacji spalin
14. Instalacje zasilania gazem silników
15. Automatyczne i nieautomatyczne zestawy pasów bezpieczeństwa, łącznie z częścią pasa wykonaną z materiału, klamrami, mechanizmem służącym do zwijania pasów, aktywatorami pirotechnicznymi i mechanicznymi
16. Pióra wycieraczek szyb
17. Płyny eksploatacyjne, w szczególności: olej silnikowy, olej przekładniowy, olej do przekładni hydraulicznych, olej do układów hydraulicznych, płyn chłodzący, płyn odmrażający, płyn hamulcowy, płyn do układów klimatyzacyjnych
18. Konwertory katalityczne (katalizatory)
19. Kondensatory zawierające PCB
Niedopuszczalny jest ponowny montaż używanych poduszek powietrznych lub używanych napinaczy pasów bezpieczeństwa. Ponowne zamontowanie takich elementów dyskwalifikuje samochód z ruchu drogowego.
Jednakże, diagności przy przeprowadzaniu okresowego badania technicznego najczęściej nie są w stanie zweryfikować, czy w pojeździe doszło do montażu używanych elementów. Dla weryfikacji tej okoliczności niezbędne jest zbadanie, czy dana poduszka została przypisana do danego pojazdu, co z kolei wiąże się z koniecznością rozmontowania paru elementów i sprawdzenia numerów bezpośrednio u producenta, przy czym ASO stosunkowo niechętnie dzielą się jakimikolwiek informacjami z osobami postronnymi.
Inaczej sytuacji wygląda, kiedy na desce rozdzielczej pojawia się kontrolka wskazująca na nieprawidłowe działanie poduszek. W takim przypadku diagnosta nie powinien zakwalifikować pojazdu do ruchu.
Zaświadczenie o negatywnym wyniku okresowego badania technicznego (pojazd nie spełnia norm dopuszczenia go do ruchu). W samochodzie stwierdzono wycieki oleju, korozję podłużnicy i inne wady. Dokument ułatwił wygraną w sądzie, ponieważ stanowił dodatkową dokumentację dla biegłego sądowego.
Badanie techniczne a sprawa sądowa
Badanie techniczne może być skutecznie wykorzystane w toku sprawy sądowej. Jeśli kupujący udowadnia, że pojazd ma wady, może skierować pojazd na okresowe badanie techniczne. Jeśli pojazd nie przejdzie badania, będzie to dodatkowy argument dla sądu i dla biegłego. Oczywiście zasadność takich działań musi być każdorazowo skonsultowana z prawnikiem, ponieważ udowadniane wady mogą w ogóle nie mieć związku z zakresem badań technicznych.
Przepisy i pomoc prawna
Uprawnienia kupującego z tytułu rękojmi opisuje ten artykuł. Dochodzenie roszczeń jest możliwe nawet w okresie do 3 lat od kupna, a w przypadku zatajenia wady przez sprzedawcę, jeszcze dłużej. Uporządkowane informacje o wszystkich aspektach uprawnień kupującego przy kupnie pojazdu z wadami fizycznymi znajdziesz tutaj. Jeśli potrzebujesz pomocy prawnej, skontaktuj się z nami.
